Trong cấp độ này, độc giả giành lấy một cuốn sách, và nghiền ngẫm nó cho đến khi nó trở thành của riêng họ. Vì thế, muốn đọc tốt sách sử, chúng ta cần biết chính xác nó nói về cái gì và không nói về cái gì. Triết học giống khoa học và khác sử học ở chỗ nó thiên về tìm kiếm những chân lý phổ quát hơn là mô tả những sự kiện cụ thể dù ở quá khứ gần hay quá khứ xa.
Nếu không, theo chúng tôi, không thể gọi tập hợp này là lịch sử của thời kỳ được nói đến. Lịch sử mô tả sự vật, sự việc đã tồn tại. Vậy đọc tích cực là như thế nào? Câu hỏi này sẽ được nhắc đến nhiều lần trong cả cuốn sách.
Vì thế, thông tin càng cô đọng chúng ta càng cần phải biết đôi chút về phương thức chọn lọc. Tuy nhiên, định nghĩa này lại làm nảy sinh câu hỏi Thế nào là đọc tốc độ? hay Mối quan hệ giữa các cấp độ đọc và các khoá dạy đọc tốc độ như thế nào?. Hãy chọn một số câu phức tạp trong cuốn sách này và cố diễn đạt những điều tác giả khẳng định trong từng câu bằng ngôn từ của chính bạn.
Nhưng dù ở trường hợp nào, nó cũng được dùng để diễn tả sự tồn tại của sự vật. Được cung cấp thông tin đơn giản là biết một điều gì đó đúng. Ví dụ này chỉ ra sự khác biệt quan trọng giữa các loại sách thực hành.
Một điểm cần nhớ nữa là những cuốn bách khoa toàn thư khác nhau chứa đựng các dữ kiện khác nhau. Tiêu biểu chỉ có thể kể đến các vở bi kịch của Aeschylus, Sophocles và Euripedes, các vở kịch của Shakespeare, các vở hài kịch của Moliere và một vài tác phẩm của số ít nhà văn hiện đại. Việc nghiên cứu về ý tưởng có ý nghĩa lịch sử và triết học quan trọng này đã kéo dài nhiều năm.
Thứ ba, nếu áp dụng cách đọc này với nhiều chủ đề khác nhau thì cùng một đoạn văn được trích dẫn trong Syntopicon về hai hay nhiều chủ đề sẽ có tác dụng hướng dẫn. Văn phong được dùng ở đây là đối thoại, thảo luận một đề tài giữa một số người với Socrates (sau đó là với một diễn giả ở Athen). Nếu bạn được yêu cầu giải thích ý của tác giả chỉ với một câu, bạn lại dùng ngay câu của tác giả và chỉ thay đổi thứ tự từ đôi chút, điều đó nghĩa là bạn vẫn chưa hiểu đúng dụng ý của tác giả.
Một cuốn bách khoa toàn thư hay sẽ trả lời được tất cả các câu hỏi của bạn về các dữ kiện nếu bạn nhớ được những đặc điểm của dữ kiện phác lược ở trên. Chúng ta cũng biết rằng đã có lúc sự việc này gây ra tranh cãi ở cả bên ngoài nước Mỹ vì thông tin về chiến thắng của miền Bắc không đến được với họ cho đến tận cuối tháng năm, sáu hay bảy năm 1865. Ai trong đời cũng từng một lần nỗ lực đọc một cuốn sách khó những mong được nó khai sáng nhưng không thành.
Có phương pháp mà không có thứ gì để áp dụng thì cũng vô nghĩa. Chỉ khi nào bạn không đồng tình hoặc không thể đưa ngay ra lời đánh giá phê bình, chúng ta mới cần triển khai một số bước tiếp theo. Đó là các câu hỏi về kiến thức hạng nhất của chúng ta, về suy nghĩ của chúng ta khi cố gắng trả lời các câu hỏi hạng nhất, về cách thức chúng ta diễn tả những suy nghĩ đó trong ngôn ngữ.
Các quy tắc đều cung cấp cho những độc giả áp dụng chúng những kiến thức về cấu trúc một cuốn sách. Đó là tìm ra một hoặc nhiều nhận định ẩn chứa trong mỗi câu chủ chốt bằng cách phân tích tất cả các từ cấu thành nên câu, đặc biệt là những từ khóa. Để giải nghĩa một tác phẩm giả tưởng, độc giả cũng phải thực hiện bước cuối cùng tương tự như vậy.
Những giả thuyết khác trong các tác phẩm hình học hiện đại đã lấp đầy sự thiếu hụt này. Nhờ sự đồng tình đó, người đọc có thể nhìn thấu được ngôn ngữ người viết đã sử dụng để thể hiện ý tưởng. Có thể tìm ra lịch sử của mỗi từ thông qua các tiền tố, hâu tố hoặc các từ gốc ban đầu cấu tạo nên nó.