Thưa bạn! có thể so sánh lòng tự ái hay sự ý thức nhân cách của bạn trai như một thác nước đổ ầm ỹ. Cha mẹ khi dốt tâm lý họ thì chưởi đánh họ một ngày không biết mấy chục lần. Sự khôn ngoan của Thượng đế là: cho đặng một hài nhi ra đời, cho đặng cha mẹ khắng khít nhau, tìm hạnh phúc cho nhau, họ cộng lực nuôi dưỡng, giáo luyện nó phải có những lạc thú của ái tình và trong một khung cảnh hợp pháp là gia đình.
Hỡi những nhà giáo dục lành nghề hay lo khai thác lòng tự ái của bạn trai mà chuẩn bị cho đời những tay bản lĩnh. Không có gì làm cho họ nổi cộc cho bằng trước mặt thiên hạ, bạn lớp, bạn chơi, nhất là trước mặt bạn gái mà làm nhục họ. Họ để con tim tự do gảy khúc đàn lòng.
Triết học dọn đường cho thần học và thần học đưa đến đời sống thánh thiện từ nội tâm. Cái thời thơ ngây ấy, quá thơ ngây, đã trôi qua. Vì có ái tình căn cứ vào cảm tình đó mà nàng Andromaque của Racine từ chối quả tim của Prrhus vì đã trót yêu Hector.
Đến giờ bạn phân tiùch tâm lý của Le Cid, của Andromaque: bạn trai vừa ngồi nghiêm vừa khoái thích. Tiên ngữ kẻ làm lớn phải theo là không chịu phục vụ mà phục vụ Non ministrari sed ministrare. Mà suy nghĩ làm sao được khi trí năng của bạn trai chưa đầy đủ: nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm khôn dại trên đời.
Bạn trai mắc nó, sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn, mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không đều, vai rút, gối run. Cha nói cùng mẹ những lời âu yếm, mẹ có những cử chỉ tỏ tình nồng thắm với cha: tất cả họ cho là cha hú hí hay mẹ cút hà giỡn với họ. Gia đình, quốc gia, vận mệnh thế giới đang thiếu những tâm hồn mạnh.
Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những yếu tố tinh thần. Hầu hết bạn trai lúc thiếu nhi là vậy. Thanh niên không trong sạch thì thanh niên làm sao chắc khỏi khả ố.
Bạn cứ để cho ngọn sóng tình dục xô đẩy thề sông hẹn biển. Bỗng giáo sư gặp một ông từ giữ nhà thờ, người cao tuổi, sâu sắc về đạo hạnh. Họ thinh lặng vì thấy lòng mình không để mình ở yên, vô tư.
Họ đang mơ vọng rồi chờ đợi, bỗng buồn chán đến vì họ không biết mình đợi cái gì, thỉnh thoảng sao nghe lòng lâng lâng. Tôi lấy làm hân hạnh bàn cùng bạn trong tất cả thành thực và tín cẩn những vấn đề hắc búa mà đại hệ nầy. Cũng may cây dừa thấp cậu bị tức sơ rồi hết.
Họ cũng không trách tại sao mình có cơ cấu sinh lý và tâm lý như vậy. Trong một thời gian huấn luyện thanh niên tôi biết nhiều nam thanh gặp tôi mặt như hường nở, cười ngoẻn ngoẻn. Trong bản năng bảo vệ tính dục của bạn trai người ta cũng thấy lương tâm xen vào.
Đôi khi trong đời sống gia đình, người bạn trai muốn sống một mình một cõi. Ba yếu tố nầy có thể giáo luyện con tim của bạn trai và giúp họ siêu hóa ái tình của mình, nếu họ biết rèn đúc đầu óc thông minh, anh dũng và hấp thụ những lời khuyên dạy bổ dưỡng của những người già kinh nghiệm, tài đức. Aùo sút nút, quần ống cao ống thấp.