Việc xác định phạm trù của sự việc và định nghĩa sự việc chính là bản chất của triết học. Chiếc mũ vàng cũng là chiếc mũ của sự kiến thiết và sự phát sinh. Nhưng ngoài ra chúng ta còn có nhiều cách lý giải khác.
… Tôi nghĩ rằng chúng ta cần dừng lại và sử dụng chiếc mũ xanh da trời. Khi bạn sử dụng đến chiếc mũ xanh da trời vào thời điểm cuối cùng, quyết định thường đã hiện rõ đối với tất cả những người hiện diện ở đó. Nhưng chiếc mũ vàng không liên quan gì tới việc thay đổi những quan niệm hoặc những nhận thức.
Chẳng hạn như trong ví dụ thứ hai, sự quan ngại của mọi người về mối nguy hiểm của bệnh viêm não do tiêm chủng lớn hơn ngàn lần so với con số những ca nguy hiểm thống kê được. Và bởi vì sự tiến triển cũng là một phần quan trọng của lối tư duy mũ xanh, do đó sự khích động chỉ nên thể hiện ở mức độ hợp lý. Lối tư duy chiếc mũ vàng cũng là cách tư duy để biểu lộ ước mơ và khả năng nhìn nhận vấn đề.
Và cách biểu lộ tình cảm tự nhiên lúc này được xem là không tinh tế. Tôi phát minh ra thuật ngữ “tư duy mới lạ” năm 1967, thuật ngữ này nay là một từ chính thức trong tiếng Anh, trong các cuốn từ điển Anh ngữ Oxford đều in từ này trong danh mục từ vựng. … Giả sử rằng cam kết bảo hiểm có thể chuyển đổi được, tức là người này có thể bán trực tiếp cho người khác, bạn hãy sử dụng chiếc mũ xanh để nói về điều này.
Hầu hết những công ty duy trì hoạt động bằng cách trông chờ vào lợi nhuận bán hàng trong tương lai đều đi đến chỗ phá sản. Các luật sư trong quá trình xử án thường lái sự việc theo chủ đích sẵn có. Và trong lối tư duy chiếc mũ vàng, sự khác biệt đó được gọi là sự suy đoán.
Socrates chú trọng đến phương thức tư duy biện chứng và tranh luận. Chiếc mũ xanh da trời thiết kế chương trình sao cho nó phù hợp với tình huống, cũng giống như một người thợ mộc lên kế hoạch thế nào để đóng một chiếc ghế tựa hoặc một chiếc tủ. Mọi người hãy sử dụng thêm thời gian cho chiếc mũ vàng để xem xét vấn đề này.
Chúng ta hoàn toàn có thể lựa chọn để nhìn mọi việc theo chiều hướng tích cực. Tôi cho rằng tôi đã đúng khi nói rằng chiếc Boeing 757 mới hoàn thiện hơn thế hệ máy bay trước nó. Nó sẽ không bao giờ được chấp nhận đâu.
Cũng như vậy, những ý tưởng cần được thiết kế để phù hợp với nhu cầu của những người mua nó (xét trong một tổ chức). Mọi người thường là những người “chơi” tuyệt vời trong “một trò chơi” khi họ nhận thức được rằng họ đang tạo ra những sự tiến triển. Sau khi sử dụng chiếc mũ vàng, nếu vấn đề bàn bạc không tiến triển, tất hơn hết là nên tạm dừng cuộc thảo luận.
Điều này gợi ý cho tôi về ý tưởng để khách hàng tự cộng hóa đơn của họ và chúng ta sẽ kiểm tra lại một cách ngẫu nhiên. Phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" chỉ ra một lối tư duy khác. Chiếc mũ xanh chỉ rõ các quá trình tư duy khác – ngay cả khi mọi người chưa sử dụng chiếc mũ tư duy khác.
Nhưng dựa trên sự khích động, chẳng có lý do để nói điều gì đến tận sau khi từ được nói ra. Trong cuốn “Lối tư duy mới lạ” và cuốn “Tư duy mới lạ dành cho các nhà quản trị” tôi đã đề cập kỹ đến điều này. Chiếc mũ đen ngăn không cho chúng ta làm những việc trái pháp luật, nguy hiểm, không đem lại lợi nhuận, gây ô nhiễm và những cách sử xự bất lợi khác.