Dufoyer nhận xét: Bạn trai bây giờ cảm thấy một tâm tình sướng khoái chớp nhoáng và sâu đậm. Được bạn lo cho mọi mặt, quý trọng như người ruột thịt, họ tìm cách chiếm người yêu của bạn họ để gọi là trả ơn. Những tổ chức giáo dục có ý đào luyện cấp chỉ huy nên đề phòng giao việc lớn cho họ.
Tuy nhiên ai có lương tâm rộng rãi cách mấy cũng phải nhận trai gái chạm cọ thân thể nhau để thả hồn theo lời ca điệu nhạc trong hồn khí khả nghi, dưới ánh đèn khiêu gợi thì khó giữ được tâm hồn trong trắng. Vì đó có một kích thích nào bên trong con người hay bên ngoài như lăn, cựa mình, như các tiếng động thuận hợp cho chúng thì chúng xuất hiện trong đầu óc ta như một cuốn phim, tuy đứt khúc, bắt quàng nhưng không kém phần linh động. Họ có lẽ không dám khinh người để cho mình sống trong xã hội như con công lạc giữa bầy gà.
Bây giờ muốn hấp dẫn họ phải nói A Lịch Sơn đại đế, Nã Phá Luân, Nguyễn Huệ, Nguyễn Du, Ssakespeare, Bossuet, Abraham Lincoln, Charlot v. Đó là gốc rễ bụng ghen của bạn trai. Cho đặng thuyết phục phải nắm vững chủ ý của mình mà cho đặng có chủ ý, phải biết chú ý.
Nếu xét về trình độ văn minh thì nhân loại tiến xa về văn minh vật chất nhưng nhân loại hình như không tỏ ra khôn ngoan lắm trong vấn đề đề phòng những tập quán xấu phá hoại đức tinh khiết. Trong thân thể họ có hình ảnh gia đình mà họ là hy vọng, có hình ảnh quốc gia mà họ là rường cột. Bạn trai chưa biết phải theo lý tưởng nào, ngày mai ra sao, nhưng bây giờ thấy lòng mình lâng lâng như cánh gió nên giữa xã hội họ lắm lúc tưởng mình cô độc vì cao vọng.
Xét kỹ chương trình quan phòng của Đấng tối cao, người ta thấy người đ àn ông được Ngài trọng đãi mà không mấy ai để ý. Vậy trong thời hoa niên bạn hãy thấy trước bạn sẽ là người chồng, người cha hay một bâïc hy sinh độc thân vì nhân loại. Cách chung bạn gái đi từ sự sung sướng trao đổi tâm hồn, hòa mình trong lạc thú yêu đương rồi mới đi đến nhục lạc.
Tình mẫu tử phải không? Được! Nhưng tôi là kết quả của sự bà tìm nhục lạc nên khi tôi thấy cần lắc cổ bà thì tôi chỉ làm một việc thiện cho công ích. Người bạn trai bắt đầu yêu và lý luận. Bản năng nầy hiện rõ trong những nghĩa cử của họ.
Lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi thấy có lối năm sáu nữ sinh mến cách đặc biệc một giáo sư kia cótính chuyên môn kỳ cục. Sống gần họ, ta có cảm tưởng họ đang giảng triết lý. Có khi võ lực nói lên ý chí mà có khi võ lực tỏ ra nhược chí.
Da mặt sau đó, một đường cong, một tàn nhan, một mụt mụn, sự nổi lên của bắp thịt ở tay, ở ngực v. Lấy cái hình thức nầy để sống kiểu trưởng giả đã đành mà để lường gạt thiên hạ, dụ dỗ tình yêu ngày càng hay. Vì lẽ đó, trước khi mổ xẻ tâm hồn họ, ta thử đặt cái nhìn thống quán trên tiến trình của thể xác họ lúc thanh xuân.
Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Những bạn trai nầy ít sử dụng lý trí và đức tự chủ lắm. Sáng ngày ở gần sân gà vịt, họ bắn cu li, đào dế cơm, đánh trổng và thấy gà vịt làm việc tính giao như thấy nó giành ăn, đá lộn.
Họ tìm một bạn lịch sự trai, có mái tóc quăn kiểu náo đó, có cặp mắt mơ huyền, có đôi môi tươi thắm, có giọng nói như rót mật vào tai, có thân hình thùy mị, lối đi đứng tha thướt. Các người, vật, hiện tượng hấp dẫn bên ngoài mà ngũ quan cho biết, đã chiếm hết tâm hồn của bạn trai. Mấy năm lăn lóc trong nghề giáo dục thiếu và thanh niên nam nữ, tôi biết được bao nhiêu bạn trai không theo tôn giáo nào hết mà lương tâm tự nhiên trong trắng.