Hãy quên đi hoàn cảnh sống của bạn một phút và tập trung chú ý vào sự sống của bạn. Hãy nhận biết từng khoảnh khắc trôi qua, nhất là cảm nhận cho được trạng thái nội tại của bạn. Bạn phát tán nó ra, khi năng lượng ô nhiễm ấy toát ra, thì những người khác vô tình phải hứng chịu nó.
Cho nên không có biện pháp cứu rỗi nào là duy nhất: Bất kỳ điều kiện nào cũng dùng được, nhưng không điều kiện đặc biệt nào là cần thiết cả. Đó là sự hiện trú tuy tĩnh lặng mà mãnh liệt; nó giải trừ các khuôn mẫu vô minh của tâm trí. Nếu bạn chấp nhận hình ảnh bất kể nó là gì đi nữa, nếu bạn thân thiện với nó, nó không thể không thân thiện với bạn.
Chú ý là chiếc chìa khóa để chuyển hóa – và chú ý toàn triệt cũng hàm ý là chiếc chìa khóa để chuyển hòa – và chú ý toàn triệt cũng hàm ý chấp nhận sự hiện hữu của một xúc cảm nào đó. Thừa nhận ở bình diện tâm trí chỉ là một tín nhiệm khác, nên sẽ không tạo ra nhiều khác biệt cho cuộc sống của bạn. Bạn hãy ra ngoài trời vào một đêm trong trẻo để ngước nhìn bầu trời.
Đây là lý do giải thích tại sao trong lãnh vực sinh lý nó là kinh nghiệm thỏa mãn sâu sắc nhất. Tình hình này không làm tổn thương đến khả năng sử dụng thời gian – quá khứ và tương lai – khi bạn cần phải dùng đến nó để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Cuộc sống trôi đi thật dễ chịu.
Và nếu bạn thực sự biết rõ một cách sâu xa rằng mọi thứ đều “tốt” như bạn nói, và dĩ nhiên điều này là đúng, thì liệu bạn sẽ có những tình cảm tiêu cực ấy trước tiên không? Không có phán xét, không có phản kháng đối với cái đang là, những tình cảm ấy sẽ không nảy sinh. Quan hệ tình yêu lãng mạn là một kinh nghiệm mạnh mẽ và phổ biến nhất mà mọi người đều luôn tìm kiếm, bởi vì nó dường như giúp họ giải tỏa được nỗi sợ hãi, sự đòi hỏi, sự thiếu thốn và bất toàn ẩn sâu trong người khi họ còn trong trạng thái u mê, tăm tối, và không được cứu chuộc. Lễ cưới và tuần trăng mật hạnh phúc sẽ trở thành cuộc ly hôn hay chung sống đầy nước mắt.
Nhân đây cũng xin nói thêm rằng Freud cũng đã nhận ra sự hiện diện của mối bất an ngấm ngầm này, và đã đề cập đến nó trong tác phẩm Civilixation and Its Discontents của ông. Bạn cống hiến cho người khác khoảng không gian – không gian để hiện hữu. Nó xảy ra một cách tự nhiên một khi bạn nhận ra rằng mối bất bình ấy không phục vụ cho mục đích nào cả ngoại trừ tăng cường thêm cảm nhận giả tạo về cái tôi của mình.
Tôi không đề nghị quay trở lại kiểu biểu thị thánh linh dưới dạng nữ tính. Đức Phật dạy rằng ngay đến hạnh phúc của bạn cũng là dukkha – phạn ngữ Pali có nghĩa là “khổ” hay “không hài lòng”. Ngay những con vịt cũng dạy tôi những bài học tâm linh.
Điều thực sự cần thiết là chấp nhận hoàn toàn khoảnh khắc này. Quả thật chỉ có những người vô minh, những người thật mê muội mới cố gắng lợi dụng hay lôi kéo người khác, nhưng cũng đúng là chỉ những người vô minh mới có thể bị lợi dụng hay bị lôi kéo. Khi hiểu sâu sắc hơn bước đi này bạn sẽ nhận ra rằng nó đã sẵn chứa đựng tất cả các bước đi khác cũng như nơi phải đến bên trong chính nó.
Tập sách này có thể được xem là phần trình bày cho thời đại chúng ta về một giáo lý duy nhất vượt thời gian, tinh hoa của tất cả mọi tôn giáo. Nhờ kinh nghiệm riêng của mình, nhiều người cũng biết rõ rằng một mối quan hệ mật thiết có thể dễ dàng và nhanh chóng biến đổi từ nguồn gốc khoái lạc thành nguồn gốc khổ đau. Dù trong trường hợp nào, thường thì người ta bị cưỡng bách phải theo đuổi tìm cách thỏa mãn tự ngã và tìm kiếm các sự vật để đồng hóa vào, nhằm lấp đầy cái lỗ hổng mà họ cảm nhận được bên trong bản thân mình.
Nó không thể tách biệt với đối cực với nó. Hãy tiến sâu vào nó. Nó sẽ níu kéo hoàn cảnh đang mất đi, và phản kháng lại sự thay đổi.